Библиотека
 Хронология
 Археология
 Справочники
 Скандинавистика
 Карты
 О сайте
 Новости
 Карта сайта



Письменные источники

 
Hárbarðsljóð (Песнь о Харбарде)  

Источник: СТАРШАЯ ЭДДА (издание Г. Йонссона)


 

Þórr fór ór Austrvegi ok kom at sundi einu. Öðrum megin sundsins var ferjukarlinn með skipit. Þórr kallaði:
1.
"Hverr er sá sveinn sveina,
er stendr fyr sundit handan?"

Ferjukarlinn kvað:

2.
"Hverr er sá karl karla,
er kallar of váginn?"

Þórr kvað:

3.
"Fer þú mik um sundit,
fæði ek þik á morgun;
meis hef ek á baki,
verðr-a matr in betri;
át ek í hvíld,
áðr ek heiman fór,
síldr ok hafra;
saðr em ek enn þess."

Ferjukarlinn kvað:

4.
"Árligum verkum
hrósar þú, verðinum;
veizt-at-tu fyrir görla,
döpr eru þín heimkynni,
dauð, hygg ek, at þín móðir sé."

Þórr kvað:

5.
"Þat segir þú nú,
er hverjum þykkir
mest at vita,
at mín móðir dauð sé."

Ferjukarlinn kvað:

6.
"Þeygi er sem þú
þrjú bú góð eigir;
berbeinn þú stendr
ok hefr brautinga gervi,
þatki, at þú hafir brækr þínar."

Þórr kvað:

7.
"Stýrðu hingat eikjunni,
ek mun þér stöðna kenna, -
eða hverr á skipit,
er þú heldr við landit?"

Ferjukarlinn kvað:

8.
"Hildolfr sá heitir,
er mik halda bað,
rekkr inn ráðsvinni,
er býr í Ráðseyjarsundi;
bað-at hann hlennimenn flytja
eða hrossaþjófa,
góða eina
ok þá, er ek görva kunna;
segðu til nafns þíns,
ef þú vill um sundit fara!"

Þórr kvað:

9.
"Segja mun ek til nafns míns,
þótt ek sekr séak,
ok til alls eðlis:
Ek em Óðins sonr,
Meila bróðir,
en Magna faðir,
þrúðvaldr goða,
við Þór knáttu hér dæma!
Hins vil ek nú spyrja,
hvat þú heitir."

Ferjukarlinn kvað:

10.
"Hárbarðr ek heiti,
hylk um nafn sjaldan."

Þórr kvað:

11.
"Hvat skaltu of nafn hylja,
nema þú sakar eigir?"

Hárbarðr kvað:

12.
"En þótt ek sakar eiga,
þá mun ek forða fjörvi mínu
fyr slíkum sem þú ert,
nema ek feigr sé."

Þórr kvað:

13.
"Harm ljótan
mér þykkir í því
at vaða um váginn til þín
ok væta ögur minn;
skylda ek launa
kögursveini þínum
kanginyrði,
ef ek kæmumk yfir sundit."

Hárbarðr kvað:

14.
"Hér mun ek standa
ok þín heðan bíða;
fannt-a þú mann in harðara
at Hrungni dauðan."

Þórr kvað:

15.
"Hins viltu nú geta,
er vit Hrungnir deildum,
sá inn stórúðgi jötunn,
er ór steini var höfuðit á;
þó lét ek hann falla
ok fyrir hníga.
Hvat vanntu þá meðan, Hárbarðr?"

Hárbarðr kvað:

16.
"Var ek með Fjölvari
fimm vetr alla
í ey þeiri,
er Algræn heitir;
vega vér þar knáttum
ok val fella,
margs at freista,
mans at kosta."

Þórr kvað:

17.
"Hversu snúnuðu yðr konur yðrar?"

Hárbarðr kvað:

18.
"Sparkar áttu vér konur,
ef oss at spökum yrði;
horskar áttu vér konur,
ef oss hollar væri;
þær ór sandi
síma undu,
ok ór dali djúpum
grund of grófu;
varð ek þeim einn öllum
efri at ráðum;
hvílda ek hjá þeim systrum sjau,
ok hafða ek geð þeira allt ok gaman.
Hvat vanntu þá meðan, Þórr?"

Þórr kvað:

19.
"Ek drap Þjaza,
inn þrúðmóðga jötun,
upp ek varp augum
Alvalda sonar
á þann inn heiða himin;
þau eru merki mest
minna verka,
þau er allir menn síðan of séa.
Hvat vanntu þá meðan, Hárbarðr?"

Hárbarðr kvað:

20.
"Miklar manvélar
ek hafða við myrkriður,
þá er ek vélta þær frá verum;
harðan jötun
ek hugða Hlébarð vera,
gaf hann mér gambantein,
en ek vélta hann ór viti."

Þórr kvað:

21.
"Illum huga
launaðir þú þá góðar gjafar."

Hárbarðr kvað:

22.
"Þat hefr eik,
er af annarri skefr,
of sik er hverr í slíku.
Hvat vanntu þá meðan Þórr?"

Þórr kvað:

23.
"Ek var austr
ok jötna barðak
brúðir bölvísar,
er til bjargs gengu;
mikil myndi ætt jötna,
ef allir lifði
vætr myndi manna
undir Miðgarði.
Hvat vanntu þá meðan, Hárbarðr?"

Hárbarðr kvað:

24.
"Var ek á Vallandi
ok vígum fylgdak,
atta ek jöfrum,
en aldri sættak;
Óðinn á jarla,
þá er í val falla,
en Þórr á þrælakyn."

Þórr kvað:

25.
"Ójafnt skipta
er þú myndir með ásum liði,
ef þú ættir vilgi mikils vald."

Hárbarðr kvað:

26.
"Þórr á afl ærit,
en ekki hjarta;
af hræðslu ok hugbleyði
þér var í hanzka troðit,
ok þóttisk-a þú þá Þórr vera;
hvárki þú þá þorðir
fyr hræðslu þinni
hnjósa né físa,
svá at Fjalarr heyrði."

Þórr kvað:

27.
"Hárbarðr inn ragi,
ek mynda þik í hel drepa,
ef ek mætta seilask um sund."

Hárbarðr kvað:

28.
"Hvat skyldir um sund seilask,
er sakir ro alls engar?
Hvat vanntu þá, Þórr?"

Þórr kvað:

29.
"Ek var austr
ok ána varðak,
þá er mik sóttu
þeir Svárangs synir;
grjóti þeir mik börðu,
gagni urðu þeir þó lítt fegnir,
þó urðu þeir mik fyrri
friðar at biðja.
Hvat vanntu þá meðan, Hárbarðr?"

Hárbarðr kvað:

30.
"Ek var austr
ok við einhverja dæmðak,
lék ek við ina línhvítu
ok launþing háðak;
gladdak ina gullbjörtu,
gamni mær unði."

Þórr kvað:

31.
"Góð átt þú þér mankynni þar þá."

Hárbarðr kvað:

32.
"Liðs þíns
væra ek þá þurfi, Þórr,
at ek helda þeiri inni línhvítu mey."

Þórr kvað:

33.
"Ek munda þér þá þat veita,
ef ek viðr of kæmumk."

Hárbarðr kvað:

34.
"Ek mynda þér þá trúa,
nema þú mik í tryggð véltir."

Þórr kvað:

35.
"Emk-at ek sá hælbítr
sem húðskór forn á vár."

Hárbarðr kvað:

36.
"Hvat vanntu þá meðan, Þórr?"

Þórr kvað:

37.
"Brúðir berserkja
barðak í Hléseyju;
þær höfðu verst unnit,
vélta þjóð alla."

Hárbarðr kvað:

38.
"Klæki vanntu þá, Þórr,
er þú á konum barðir."

Þórr kvað:

39.
"Vargynjur þat váru,
en varla konur,
skelldu skip mitt,
er ek skorðat hafðak,
ægðu mér járnlurki
en eltu Þjalfa.
Hvat vanntu meðan, Hárbarðr?"

Hárbarðr kvað:

40.
"Ek vark í hernum,
er hingat gerðisk
gnæfa gunnfana,
geir at rjóða."

Þórr kvað:

41.
"Þess viltu nú geta,
er þú fórt oss óljúfan at bjóða."

Hárbarðr kvað:

42.
"Bæta skal þér þat þá
munda baugi,
sem jafnendr unnu,
þeir er okkr vilja sætta."

Þórr kvað:

43.
"Hvar namtu þessi
in hnæfiligu orð,
er ek heyrða aldregi
in hnæfiligri?"

Hárbarðr kvað:

44.
"Nam ek at mönnum
þeim inum aldrænum,
er búa í heimis skógum."

Þórr kvað:

45.
"Þó gefr þú gott nafn dysjum,
er þú kallar þær heimis skóga."

Hárbarðr kvað:

46.
"Svá dæmi ek of slíkt far."

Þórr kvað:

47.
"Orðkringi þín
mun þér illa koma,
ef ek ræð á vág at vaða;
ulfi hæra
hygg ek þik æpa munu,
ef þú hlýtr af hamri högg."

Hárbarðr kvað:

48.
"Sif á hó heima,
hans muntu fund vilja,
þann muntu þrek drýgja,
þat er þér skyldara."

Þórr kvað:

49.
"Mælir þú at munns ráði,
svá at mér skyldi verst þykkja,
halr inn hugblauði,
hygg ek, at þú ljúgir."

Hárbarðr kvað:

50.
"Satt hygg ek mik segja;
seinn ertu at för þinni,
langt myndir þú nú kominn, Þórr,
ef þú litum færir."

Þórr kvað:

51.
"Hárbarðr inn ragi,
heldr hefr þú nú mik dvalðan."

Hárbarðr kvað:

52.
"Ása-þórs hugða ek
aldregi mundu
glepja féhirði farar."

Þórr kvað:

53.
"Ráð mun ek þér nú ráða;
ró þú hingat bátinum,
hættum hætingi,
hittu föður Magna."

Hárbarðr kvað:

54.
"Farðu firr sundi,
þér skal fars synja."

Þórr kvað:

55.
"Vísa þú mér nú leiðina,
alls þú vill mik eigi um váginn ferja."

Hárbarðr kvað:

56.
Lítit er at synja,
langt er at fara;
stund er til stokksins,
önnur til steinsins,
haltu svá til vinstra vegsins,
unz þú hittir Verland;
þar mun Fjörgyn
hitta Þór, son sinn,
ok mun hon kenna hánum áttunga brautir
til Óðins landa."

Þórr kvað:

57.
"Mun ek taka þangat í dag?"

Hárbarðr kvað:

58.
"Taka við víl ok erfiði,
at upprennandi sólu,
er ek get þána."

Þórr kvað:

59.
"Skammt mun nú mál okkat,
alls þú mér skætingu einni svarar;
launa mun ek þér farsynjun,
ef vit finnumk í sinn annat."

Hárbarðr kvað:

60.
"Far þú nú,
þars þik hafi allan gramir."