Библиотека
 Хронология
 Археология
 Справочники
 Скандинавистика
 Карты
 О сайте
 Новости
 Карта сайта



Письменные источники

 
Hálfsrekkaljóð (Песнь о людях Хальва)  

Источник: СТАРШАЯ ЭДДА (издание Г. Йонссона)


 

Hálfr konungr fór til ríkis síns ór hernaði. Þeir fengu storm mikinn í hafi. Skip þeira varð ekki ausit. Þá var þat ráðs tekit at hluta mann fyrir borð, en þess þurfti eigi, því at hverr bauð sínum félaga fyrir borð at fara. En er þeir stigu fyrir borð, þá mæltu þeir: "Strálaust er fyrir stokkum." En er Hálfr konungr kom til Hörðalands, þá fór Ásmundr konungr á fund hans ok gerðist hans maðr ok sór honum eiða ok bauð honum til veizlu ok hálfu liði hans. En annan morgin er konungr bjóst ok sagði, at helmingr liðs skyldi eftir vera á skipum, kvað Innsteinn:
1.
"Upp mundum vér
allir ganga,
skatna beztir,
af skipum várum,
láta brenna
bragninga sveit
ok Ásmundar lið
aldri týna."

Konungr kvað:

2.
"Vér skulum hálfir
herjar þessa
sáttir sækja
frá sjó neðan.
Ásmundr hefir
oss of boðna
hringa rauða
sem hafa viljum."

Innsteinn kvað:

3.
"Sér eigi þú allan
Ásmundar hug,
hefir fylkir sá
flærð í brjósti.
Mundir þú, þengill,
ef vér því réðim,
mági þínum
mjök lítt trúa."

Konungr kvað:

4.
"Ásmundr hefir
oss of unnit
margar tryggðir,
sem menn vitu.
Mun-at góðr konungr
ganga á sáttir
né gramr annan
í griðum véla."

Innsteinn kvað:

5.
"Þér er orðinn
Óðinn til gramr,
er þú Ásmundi
allvel trúir.
Hann mun alla
oss of véla,
nema þú víti
viðsjár fáir."

Konungr kvað:

6.
"Æ lystir þik
æðru at mæla,
mun-at sá konungr
sáttir rjúfa.
Gull eigum þar
ok gersimar,
hringa rauða,
frá hans búum."

Innsteinn kvað:

7.
"Hálfr, dreymði mik,
- hyggðu at slíku, -
at logi léki
of liði váru,
illt væri þar
ór at leysask.
Hvat kveðr þú, þengill,
þann draum vita?"

Konungr kvað:

8.
"Gefa mun ek hverjum
hjálm ok brynju
frækna drengja,
er fylgja mér.
Þat mun at líta
sem logi brenni
skjöldungs liði
of skarar fjöllum."

Innsteinn kvað:

9.
"Enn dreymði mik
öðru sinni:
Hugðak á öxlum
elda brenna.
Gruna tek ek nokkut,
at þat gott viti.
Hvat kveðr þú, þengill,
þann draum vita?"

Konungr kvað:

10.
"Hrynja um herðar
þeim, er hamalt fylkja,
grams verðungu,
gylldar brynjur.
Þat mun á öxlum
öðlings vinum
ljóst at líta,
sem logi brenni."

Innsteinn kvað:

11.
"Þat dreymði mik
þriðja sinni,
at vér í kaf niðr
komnir værim.
Eiga mun allstórt
um at véla.
Hvat kveðr þú, þengill,
þann draum vita?"

Konungr kvað:

12.
"Fulllangt er sjá
fíflskapr talaðr,
vera kveð ek ekki
undir slíku.
Seg þú enga,
svá at heyri,
drauma þína
í degi síðan."

Innsteinn kvað:

13.
"Hlýði Hrókar
ok herr konungs
orðum mínum,
Útsteinn þriði:
Göngum allir
upp frá ströndu,
kunnum ekki
konungs mál of þat."

Útsteinn kvað:

14.
"Konung látum vér
keppinn ráða
fyrir í fólki
um farir várar.
Hættum, bróðir,
svá at honum líki,
fjörvi okkru
með frömum vísi."

Innsteinn kvað:

15.
"Hlítt hefir fylkir
í förum úti
mínum ráðum
mörgu sinni.
Nú kveð ek engu,
er ek mæli,
hlýða vilja,
síz hingat kómum."

Hálfr konungr gekk upp til bæjar Ásmundar konungs með helming liðs síns. Þar var fyrir fjölmenni mikit. Veizla var kappsamlig ok drykkr svá sterkr, at Hálfsrekkar sofnuðu fast. Ásmundr konungr ok hirðin lögðu eld í höllina. En sá, er fyrst vaknaði af Hálfsrekkum, sá höllina nær fulla af reyk. Hann mælti: "Rjúka mun um hauka vára nú," sagði hann. Síðan lagðist hann niðr ok svaf. Þá vaknaði annarr ok sá, at höllin logaði, ok mælti: "Drjúpa mun nú vax af söxum." Sá lagðist niðr. Ok þá vaknaði Hálfr konungr. Hann stóð upp ok vakti liðit ok bað þá vápnast. Þeir hlupu þá á veggina, svá at af gengu nafarnar af timbrstokkunum. Þá kvað Innsteinn:

16.
"Rýkr um hauka
í höll konungs,
ván er, at drjúpi
vax af söxum.
Mál er gulli
ok gersimum,
hjálmum skipta
með Hálfsrekkum.

17.
Hins fýsi ek nú,
at Hálfr vaki;
eru-t af eklu
eldar kyndir.
Áttu, menbrjótr,
mági þínum
grimmlunduðum
gjafir launa.

18.
Hrindum heilir
hallar bjóri.
Nú taka súlur
í sundr þoka.
Æ mun uppi,
meðan öld lifir,
Hálfsrekka för
til hertoga.

19.
Hart skulum ganga
ok hliða ekki við,
verðr vísis lið
at vega með söxum.
Þeir skulu sjálfir
á sér bera
blóðgar benjar,
áðr braki létti.

20.
Snúizk snarliga,
snyrtidrengir,
út ór eldi
með auðbrota.
Engi er ýta,
sá er æ lifir.
Mun-at baugbroti
við bana kvíða."

Svá er hér sagt, at Hálfr konungr ok Hálfsrekkar kæmist út ór eldinum ok Hálfr konungr felli fyrir ofrefli liðs ok sveit hans. Innsteinn kvað, er konungr var fallinn:

21.
"Hér sá ek alla
einum fylgja
jafnröskliga
öðlings syni.
Hittumk heilir,
þá heðan líðum,
er-at léttara
líf en dauði."

Þá kómu Hálfsrekkar til orrustu, þeir sem við skip höfðu verit. Þar fell mikill hlutr Hálfsrekka. Orrustan helzt allt til nætr, áðr Innsteinn fell. Innsteinn kvað:

22.
"Hrókr er fallin
með hertoga
frækn at fótum
fólks oddvita.
Eigum Óðni
illt at gjalda,
er hann slíkan konung
sigri rænti.

23.
Ek hefi úti
átján sumur
fylgt fullhuga
flein at rjóða.
Skalk-at annan
eiga dróttin
gunnar gjarnan
né gamall verða.

24.
Hér mun Innsteinn
til jarðar hníga
horskr at höfði
hers oddvita.
Þat munu seggir
at sögum gera,
at Hálfr konungr
hlæjandi dó."