Библиотека
 Хронология
 Археология
 Справочники
 Скандинавистика
 Карты
 О сайте
 Новости
 Карта сайта



Письменные источники

 
Haraldskvæði (Песнь о Харальде, или Речи Ворона)  

Источник: ТОРБЬЁРН ХОРНКЛОВИ


 

Old Norse
Перевод О. А. Смирницкой
 
1. Hlýði hringberendr,
meðan frá Haraldi
segik odda íþróttir
hinum afarauðga;
frá málum munk segja,
þeim's ek mey heyrða
hvíta haddbjarta,
es við hrafn dœmði.
 
2. Vitr þóttisk valkyrja;
verar né óru
þekkir svá hinni fránleitu,
es fugls rödd kunni.
Kvaddi hin glæhvarma
ok hin kverkhvíta
Hymis hausrofa,
es sat á horni vinbjarga.
 
3. "Hvat es yðr, hrafnar,
hvaðan eruð komnir
með dreyrgu nefi
at degi öndurðum?
Hold loðir yðr í klóum,
hræs þefr gengr ór munni,
nær hykk í nótt bjogguð
því's vissuð nái liggja".
 
4. Hreyfðisk hinn hösfjaðri
ok of hyrnu þerði,
arnar eiðbróðir,
ok at andsvörum hugði:
"Haraldi vér fylgðum,
syni Halfdanar,
ungum öðlingi,
síts ór eggi kómum.
 
5. Kunna hugðak þik konung,
þann's á Kvinnum býr,
dróttin Norðmanna,
djúpum ræðr kjólum,
roðnum röngum,
ok rauðum skjöldum,
tjörguðum árum,
ok tjöldum drifnum.
 
6. Úti vill jól drekka,
ef skal einn ráða,
fylkir hinn framlyndi,
ok Freys leik heyja.
Ungr leiddisk eldvelli
ok inni at sitja,
varma dyngju
eða vöttu dúns fulla.
 
7. Heyrði í Hafrsfirði,
hvé hizig barðisk
konungr hinn kynstóri
við Kjötva hinn auðlagða;
knerrir kómu austan
kapps of lystir
með gínöndum höfðum
ok gröfnum tinglum.
 
8. Hlaðnir óru hölða
ok hvítra skjalda,
vigra vestrœnna
ok valskra sverða;
grenjuðu berserkir,
guðr vas á sinnum,
emjuðu Ulfheðnar
ok ísörn dúðu.
 
9. Freistuðu hins framráða
es þeim flœja kendi,
allvalds austmanna,
es býr at Útsteini;
stóðum Nökkva brá,
es vas styrjar væni;
hlömmun vas á hlífum,
áðr Haklangr felli.
 
10. Leiddisk þá fyr Lúfu
landi at halda
hilmir hinn halsdigri,
holm lézk at skildi.
Slógusk und sessþiljur
es sárir óru,
létu upp stjölu stúpa,
stungu í kjöl höfðum.
 
11. Á baki létu blíkja,
barðir óru grjóti,
Sváfnis salnæfrar
seggir hyggjandi;
œstusk austkylfur
ok of Jaðar hljópu
heim ór Hafrsfirði,
hugðu á mjöðdrykkju.
 
12. Valr lá þar á sandi
vitinn hinum eineygja
Friggjar faðmbyggvi,
fögnuðum dáð slíkri.
 
13. Annat skolu þær eiga
ambáttir Ragnhildar,
dísir dramblátar,
at drykkjumálum,
an séið hergaupur,
es Haraldr of hafi
sveltar valdreyra,
en verar þeira bræði.
 
14. Hafnaði Hólmrygjum
ok Hörða meyjum,
hverri hinni Heinversku
ok Hölga ættar
konungr hinn kynstóri,
es tók konu danska".
 
15. "Hversu es fégjöfull
þeim es fold verja,
ítra ógnflýtir,
við íþróttarmenn sína?"
 
16. "Mjök eru reifðir
rógbirtingar,
þeir's í Haralds túni
húnum of verpa;
féi eru gœddir
ok fögrum mækum,
málmi húnlenzkum
ok mani austrœnu.
 
17. Þá eru þeir reifir
es vitu rómu væni,
örvir upp at hlaupa
ok árar at sveigja,
hölmur at slíta
en hái at brjóta,
ríkula hykk þá vörru
þeysa at vísa ráði".
 
18. "At skalda reiðu vilk spyrja,
alls þykkisk skil vita:
greppa ferðir
munt görla kunna,
þeira's með Haraldi hafask".
 
19. Á gerðum sér þeira
ok á gollbaugum
at eru í kunnleikum við konung,
feldum ráða rauðum,
vel fagrrenduðum,
sverðum silfrvöfðum,
serkjum hringofnum,
gyldum andfetlum,
ok gröfnum hjálmum,
hringum handbærum,
es þeim Haraldr valði".
 
20. "At berserkja reiðu vilk spyrja,
bergir hræsævar,
hversu es fengit
þeim's í fólk vaða
vígdjörfum verum?"
 
21. "Ulfheðnar heita,
þeir's í orrostum
blóðgar randir bera,
vigrar rjóða,
þás til vígs koma,
þeim's þar sýst saman.
Áræðismönnum [einum]
hygg þar undir felisk
skyli sá hinn skilvísi
þeim's í skjöld höggva."
 
22. "At leikurum ok trúðum
hefk þik lítt fregit:
hverr es örgáti
þeira Andaðar
at húsum Haralds?"
 
23. At hundi elskar
ok heimsku drýgir
eyrnalausum,
ok jöfur hlœgir.
Hinir 'ru ok aðrir,
es of eld skolu
brinnanda spán bera,
logöndum húfum
hafask und linda drepit,
hældræpir halir".
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
6. Рад вождь прехрабрый
Справить йоль в море,
Потешить руку
В игрищах Фрейра.
Постыло витязю
Сидеть по светелкам,
Печься у печки
В рукавицах пуховых.
 
7. Кто не слыхал
О схватке в Хаврсфьорде
Великого конунга
С Кьётви Богатеем?
Спешили с востока
На битву струги -
Всё драконьи пасти
Да острые штевни.
 
8. Были гружены струги
Щитами блестящими,
Заморскими копьями
Вальской сталью.
Бряцая мечами,
Выли берсерки,
Валькирия лютых
Вела в сраженье.
 
9. Им вдосталь досталось,
Когда удирали
От ударов страшных
Властителя Утстейна,
Князь, чуя битву,
Коней пучины
Пустил - и в грохоте
Сгиб Длиннолицый.
 
10. У Косматого земли
Устал оспаривать,
Спрятался вождь
Толстошеий за остров.
Ползли на карачках
Под скамьи раненые,
Мужи головами
Киль прошибали.
 
11. Под градом камней
Удирали премудрые,
Черепицами Вальгаллы
Прикрывши спины.
Как стадо баранов
На восток пустились
Домой с Хаврсфьорда -
Утешиться медом.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
14. Дев рогаландских
Отверг и хёрдских
Родом из Хейдмёрка,
Племени Хёльги,
Конунг всезнатный,
Взяв датчанку.

 

Примечания к переводу:

…игрищах Фрейра – битвах.

Вальской – французской (Валланд – Франция).

Утстейн – остров (в Рогаланде), на котором было одно из поместий Харальда Прекрасноволосого.

Косматый – прозвище Харальда Прекрасноволосого, см. гл. XXIII "Саги о Харальде Прекрасноволосом".

Толстошеий – Кьётви. По-видимому, Кьётви – это прозвище (kjötvi – "мясистый" от kjöt – "мясо"), которое употреблялось вместо имени.

Черепицами Вальгаллы – щитами.